Снаоѓањето во современиот свет на кариера станува сè покомплексно за младите. Традиционалната патека – учи напорно, дипломирај, најди работа – веќе не гарантира успех или задоволство. Во оваа нова ера, кариерното советување се соочува со низа предизвици што бараат нов начин на размислување, прилагодливост и емпатија.
Изобилство од избори
Еден од најгорливите предизвици е огромниот избор. Со дигиталните платформи кои нудат глобални можности, работа од далечина, фриленс проекти и неконвенционални професии, младите често се чувствуваат парализирани од можностите. Наместо јаснотија – доживуваат збунетост. Советниците треба да им помогнат на младите да развијат стратегии за донесување одлуки кои ги ставаат во фокус вредностите, интересите и долгорочните цели – наместо моменталните трендови
Несовпаѓање меѓу образованието и пазарот на труд
Друг предизвик е разликата меѓу тоа што го нудат академските програми и она што реално го бара пазарот. Многу студиски програми заостануваат зад брзите промени во индустриите, особено во областа на технологијата, одржливоста и креативниот сектор. Младите дипломираат со знаења кои не одговараат на потребите на работодавците. Затоа, кариерното советување треба да вклучи ажурирани информации за пазарот на труд и да охрабрува постојано учење преку микрокреденцијали, онлајн курсеви и практикантства.
Влијанието на вештачката интелигенција
Подемот на вештачката интелигенција и автоматизацијата создава дополнителна неизвесност. Работните места се менуваат или исчезнуваат, а младите стравуваат дека ќе станат ирелевантни. Советниците треба да го пренасочат фокусот од конкретни работни позиции кон преносливи вештини – како што се критичко размислување, емоционална интелигенција и прилагодливост – кои остануваат вредни во сите сектори.
Менталното здравје – тивок предизвик
Менталното здравје е уште една тивка, но значајна бариера. Притисокот за успех, споредбите преку социјалните мрежи и економската несигурност придонесуваат за анксиозност и емоционално прегорување. Кариерното советување мора да интегрира емоционална поддршка, помагајќи им на младите да изградат резилиентност и самосвест.
Нееднаков пристап до советување
Пристапот до квалитетно кариерно советување не е еднаков за сите. Руралните средини, маргинализираните заедници и училиштата со недоволни ресурси често се запоставени. Дигиталните алатки можат да го надминат овој јаз, но само ако се инклузивни и персонализирани.
Време е за нов модел
За да ги надминеме овие предизвици, ни е потребен нов модел на кариерно советување – модел кој е динамичен, холистички и ориентиран кон младите. Тој треба да комбинира менторство, развој на вештини, емоционална интелигенција и практично искуство.
Само на тој начин можеме да ги зајакнеме младите – не само да најдат работа, туку да изградат исполнета, одржлива кариера.


